ÇİNKO FOSFAT

1.    BOYA ÖNCESİ ÇİNKO FOSFAT KAPLAMA

Boyama işleminin performansını belirleyen en önemli faktör; boyama öncesi malzeme yüzeyini hazırlama işlemidir. Boyama işlemi ne kadar mükemmel olursa olsun, boyama işleminden önce malzeme yüzeyindeki yabancı maddeler (yağ, gres, pas, oksit tabakası, v.b. ) tamamen temizlenerek boya ile yüzey arasında tam bir temas sağlanmadığı sürece, boyadan uzun süreli bir koruyuculuk beklenemez. Uygulanacak boya tabakası ile malzeme yüzeyi arasında kalacak olan (yağ, gres, pas, oksit tabakası, v.b. ) yabancı maddeler, boyanın; malzeme yüzeyine yapışmasını, sertliğini, parlaklığını, direncini olumsuz yönde etkileyecektir.
Bu nedenle metal yüzeyleri boyama işlemine hazırlamak için; ince ve küçük taneli ve düşük ağırlıklı (2-6 gr/m²) fosfat kaplama işlemi uygulanır. Çinko-fosfat kaplama işlemi; her türlü boyama uygulamalarında (daldırma yöntemi, elektro daldırma, el ile boyama, otomatik boyama, püskürtme toz boyamada) çok iyi tutucu yüzey hazırlar (yüzeyde oluşan pürüzlülük, boyanın yüzeye çok iyi yapışmasını sağlar), malzemenin korozyondan korunmayı önemli şekilde artırır.
Yaygın olarak, otomotiv, beyaz eşya, ev aletleri sanayinde kullanılır. Fosfat tabakası; boya filminde oluşabilecek küçük çizilme ve bozulmalar sonucu bu zayıf noktadan başlayan ve boya filmi altında ilerleyen paslanmayı büyük ölçüde yavaşlatır. Kısacası korozyon direncini artırır.



Fotoğraf 1: Kauçuk Yapıştırıcı uygulaması yapılacak bir parçanın, çinko-fosfat kaplama sonrası görüntüsü


2.    KORUYUCU ÇİNKO FOSFAT KAPLAMA

Metal malzemelerin korozyona karşı korunması amacı ile; iri taneli, yüksek ağırlıklı (5-15 gram/m²) çinko-fosfat kaplanır ve fosfat kristallerine, anti-korozif yağ, emülsiyon veya vaks emdirilir. Fosfat kristallerinin iri olması ve ağırlıkça yüksek bir değere sahip olması, yüzeyde tutulan anti-korozif madde miktarının fazla olmasını sağlar.Dolayısı ile koruyucu etkisi yüksek olur.



Fotoğraf 2: Koruyucu çinko-fosfat kaplama yapılmış bir parçanın görüntüsü.


3.    SOĞUK ŞEKİL VERMEDE ÇİNKO FOSFAT KAPLAMA

Parçaların soğuk şekillendirme işleminde, yüksek ağırlıklı (5-15 gram/m²) çinko-fosfat kullanılır. Buradaki çinko-fosfat, soğuk şekillendirmede kullanılan yağlayıcı maddeyi emerek soğuk şekillendirmeyi kolaylaştırır. Uygulama alanları; tel çekme, boru çekme, pres ile soğuk şekillendirmedir.